حسین مقدس فانی مبارکه

حسین مقدس فانی مبارکه

 

 

یکی دیگر از مشاهیر شهرستان مبارکه، عارف و شاعر فرزانه، مرحوم حسین مقدس فانی مبارکه ای است. در تذکره القبور درباره وی چنین نوشته شده است : 

«محمد حسین مقدس فانی مبارکه ای فرزند علی محمد عارف ادیب و صوفی شاعر در 1294 متولد و در شب یکشنبه 14 محرم سال 1353 در مولد خود وفات یافته و در قبرستان آنجا مدفون گردید. خدمت جمعی از عرفا و مشایخ رسیده و بطوریکه در مقدمه دیوان مطبوعش نوشته شده بمقام قطبین رسیده، در زهد و تقوی و شعر و ادب معروفست کتب زیر از اوست : 1- آفتاب عرفان (چاپ شده) 2- خورشید حقیقت مطبوع (چاپ شده) 3- شمس حقیقت 4- نور معرفت و غیره»


در دیباچه دیوان قصاید «خورشید طریقت» مرحوم مقدس فانی مبارکه ای، که در سال 1336 هـ . ش. به چاپ رسیده در شرح حال وی چنین آمده است: 



«... مولانا قطب العارفین ربده السالکین عارف الکامل فاضل دانشمند مرحوم مقدس علیشاه فانی مبارکه نم شریفش حسین بن علی محمد سال 1294 هجری در مبارکه پا به عرصه وجود نهاده دیده احباب را روشن فرمود بسن کودکی، پدر آن برگوار دار فانی را وداع و رخت اقامت به عقبی میفکند مولانا قدس سره دامان مادر پرورش تا بسر حد رشد و نمو می رسد و به کسب کار و امرار معاش می پردازد از دوران خردسالی آثار ترقی در جبهه اش آشکار و علاقه مفرطی به تحصیل و کسب علم و کمال را داشته لکن به علت عدم بضاعت و وسیله معاش نتوانسته هدف خود را پیروی نماید اما با عزم راسخ و اراده آهنین از مقصود خود سر نباخته و با آنکه گرفتاری های خانوادگی او را مهلت نداده با این وصف در صدد علاج و راه چاره برآمده از روی تعصب دینی و عقیده پاک و طینت بی آلایش و متحمل شدن سختی های مسافرت در سن چهل سالگی پای پیاده راه عتبات عالیات را پیش می گیرد. در نجف اشرف متحصن و دست توسل بدامان عطای ولی الله حضرت علی بن ابیطالب علیه السلام دراز لطف و عنایات آن حضرت شامل ایشان شده با کسب موفقیت و درک فیض به موطن خود مبارکه بازگشت و در اندک مدتی به خواندن و نوشتن سواد فارسی آشنا و از آنجاییکه دارای هوش و ذکاوت فطری ذاتی بوده به سرودن ابیات و اشعار دلپسند مشغول و می پردازد که آثار فقید سعید که از آن زمان باقی است مورد توجه و جلب نظر خاص و عام می باشد خلاصه برای اینکه تحصیلات خود را به پایان برساند به خدمت عالمان وقت قیام و به تحصیل علوم عربیه مشغول و و ساعتی را راحت نمی نشیند و تا آنجا که مقدور و میسر بود، بحد امکان بهره مند و به اغلب فنون علمی و ادبی به ویژه عروض واقف و ماهر می گردد و به لسان الغیب هم شهرت حاصل می کند. در نتیجه معاشرت و مصاحبت با اقطاب و مرشدین صاحب ارشاد پا به دایره طریقت نهاده و در فقر الله و محمد (ص) و علی علیه السلام افتخار تشرف پیدا و شب و روز را به عبادت و ریاضت می گذراند و بیشتر اوقات به مسافرت رفته سیر آفاق و انفس می کند تا ب مقام قطبیت در سلسله جلیله فقط می رسد که اربابان فضل و کمال در محضر شریفش شرکت و کسب فیض می نمودند. فقید سعید در زهد و تقوی مشهور و معروف که کمتر کسی است او را نشناسد و به حقیقت امر او آگاه نباشد. 

وضع مالی مولانا رضایت بخش نبوده که چون استغنای طبع داشته به جدال نفس عمری را بسختی و رنج و تعب طی می نماید. 

اصلیت آن مرحوم از کلانتران بختیاری است که جد بزرگوارش بواسطه بعضی اختلافات و تحولات تسبت به محل و زمان جلا وطن کرده در مبارکه سکنی می گزیند و به زادگاه خود مبارکه و مردمانش دلبستگی زیاد داشته. آثار مولانا (خورشید طریقت – آفتاب عرفان – شمس حقیقت و نور معرفت می باشد) ... وفات رحوم مقدس علیشاه فانی روز یکشنبه چهاردهم محرم الحرام سال 1353 هجری و آرامگاه جاودانی ایشان در مزار مبارکه می باشد» 

ابیات زیبای زیر، در مدح و بزرگداشت مقام پیامبر اسلام (ص) از سروده های اوست:

مطلع والشمس عکس روی محمد آیت و اللیل تار موی محمد
سوره والفجر والضحی نبود جز آیتی از عارض نکوی محمد
عرش خدا با چنین جلال و بزرگی گشته مزین ز خاک کوی محمد
سوره نون و القلم بخوان که بدانی شمه از خلق و وصف خوی محمد
بهر شفاعت بود به عرصه محشر روی همه انبیا بسوی محمد
نافه آهوی چین و مشگ تتاری نیست مگر ذره ز بوی محمد
ساقی مستسقیان شود به قیامت هر که بود مست از سبوی محمد
شکر خدا را که در طریقت اویم ثباتم و عاشقم بروی محمد
دانه نچینم مگر ز خرمن یاسین آب ننوشم مگر ز جوی محمد
نقش ضمیرم بجز محبت او نیست نیست مرا غیر گفتگوی محمد
تا که ببینم جمال مهدی او را می کنم از شوق جستجوی محمد
حجت قائم اگر که رخ بنماید کور شود دیده عدوی محمد
گر چه شد اسلام او ضعیف و لیکن پر شده عالم ز های و هوی محمد
آرزویی در دل مقدس فانی
نیست دگر غیر آرزوی محمد

 ابیات زیر قسمتهایی از مخمس «در شکایت روزگار و چگونگی آن، مبین تاریخ اجتماعی عصر زندگانی شاعر فرزانه، مرحوم مقدس فانی رحمه الله علیه است که ابیات اولیه سروده شده توسط وی چنین است :

منکه خون بارد ز چشمانم نمی دانم چرا روز و شب سر در گریبانم نمی دانم چرا
دائماً چون بید لرزانم نمی دانم چرا با وجود آنکه می دانم نمی دانم چرا

یکنفر ز افراد ایرانم نمی دانم چرا

 

 

مولانا قطب العارفین ، زبده السالکین ، عارف کامل ، فاضل دانشمند ، مرحوم حسین بن علی محمد با نام طریقتی مقدس علی فانی مبارکه ، در سال 1294 هجری قمری در مبارکه پا به عرصه وجود گذاشت. در سن کودکی پدر آن بزرگوار دار فانی را وداع گفت و رخت اقامت به عقبی افکند. مقدس در دامان مادر پرورش یافته تا به سرحد رشد و نمو رسیده و به کسب و کار و امرار معاش می پردازد. از دروان خردسالی آثار ترقی و تعالی در جبهه اش آشکار و علاقه مفرطی به تحصیل و کسب علم و کمال داشته ، لکن به علت عدم بضاعت و وسیله معاش نمی توانست هدف خود را پیروی نماید ، اما با عزم راسخ و اراده آهنین از مقصود خود سر نباخته و با آنکه گرفتاری های خانوادگی او را مهلت نمی داد با این وصف در صدد راه چاره برآمده از روی عِرق دینی و عقیده پاک و طینت بی آلایش و متحمل شدن سختی های مسافرت ، در سن چهل سالگی پای پیاده راه عتبات عالیات را در پیش می گیرد. در نجف اشرف متحصّن و دست توسل به دامان عطای ولی الله حضرت علی بن ابیطالب علیه السلام زده ، لطف و عنایات آن حضرت شامل حال ایشان شده با کسب موفقیت و درک فیض به موطن خود مبارکه بازگشت و گویا هر چه که می خواست در آن سفر از درگاه شاه اولیا دریافت کرده بود. در مدت کوتاهی به خواندن و نوشتن سواد فارسی آشنا و از آنجایی که دارای هوش و ذکاوت فطری و ذاتی بود به سرودن ابیات و اشعار دلپسند مشغول می شود و آثاری که از آن زمان از ایشان باقیست مورد توجه و جلب نظر خاص و عام است. به منظور اینکه تحصیلات خود را به پایان برساند به خدمت عالمان وقت قیام و به تحصیل علوم عربیه مشغول و ساعتی را راحت نمی نشیند و تا آنجا که مقدور و میسر بود به حد امکان بهرمند شده و به اغلب فنون علمی و ادبی به ویژه عروض ، واقف و ماهر می گردد و مابین همتایان به لسان الغیب هم شهرت پیدا می کند. در نتیجه معاشرت و مصاحبت با اقطاب و مرشدان صاحب ارشاد ، پا به دایره طریقت نهاده در فقر الله و محمد صلی الله علیه و آله و سلم و علی علیه السلام افتخار تشرف پیدا کرده و شب و روز را به عبادت و ریاضت می گذراند و بیشتر اوقات به مسافرت رفته ، سیر آفاق و انفس را که از ارکان درویشی است می نماید تا به مقام ارشاد در سلسله جلیله فقر خاکسار می رسد که اربابان فضل و کمال در محضر شریفش شرکت کرده و کسب فیض می نمودند. ایشان در زهد و تقوا مشهور و معروف و کمتر کسی از خواص است که او را نشناسد و به حقیقت امر او آگاه نباشد. وضع مالی ایشان رضایت بخش نبوده که چون استغنای طبع داشتند ، به جدال با نفس عمری را به سختی و رنج و تعب طی می نمایند. اصل آن مرحوم از کلانتران بختیاری است که جد بزرگوارش به خاطر بعضی اختلافات و تحولات نسبت به محل و زمانه ، جلای وطن کرده و در مبارکه سکنی می گزیند و به زادگاه خود شهر مبارکه و مردمانش دلبستگی زیادی داشته است.

تعداد فرزندان ایشان دو نفر است به نامهای یدالله مقدس و محمد علی مقدس. که اولی کارمند بازنشته مبارکه بوده و با زحمات زیاد و خسته کننده به ثبت و ضبط اشعار پدر گرامیش همت گمارده و به تألیف و چاپ آثار ایشان اقدام نمود و خدمت بزرگی را از این راه به آثار پدر بزرگوار نموده و نام آن مرحوم را برای همیشه باقی و جاویدان گذاشت و او را از خود راضی گردانیده است. خود یدالله مقدس نیز از صاحبان طبع و ذوق و از شاعران معاصر اصفهان هستند. آثار مقدس علیشاه فانی مبارکه عبارتند از : خورشید طریقت ، آفتاب عرفان ، شمس حقیقت و نور معرفت که همگی توسط فرزندشان به چاپ رسیده است. وفات مرحوم مقدس فانی در روز یکشنبه چهاردهم محرم الحرام سال 1353 هجری قمری و آرامگاه ایشان واقع در مزار مبارکه می باشد. (با استناد به مقدمه کتاب آفتاب عرفان از مقدس فانی نوشته حبیب الله نظیری دزفولی و مقدمه دیوان خورشید طریقت نوشته محمدعلی مقدس فرزند کوچکتر مقدس علیشاه فانی)



 


دیدگاه‌ها

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است.
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی

مفاخر،مشاهیر ،هنرمندان و فرهیختگان شهرستان مبارکه
به کوشش: فرامرزمیرشکار مبارکه

آخرین مطلب
پربیننده ترین مطالب
محبوب ترین مطالب
مطالب پربحث‌تر
آخرین نظرات