از افرادموسس آثار درشهرکرکوند از شهرهای شهرستان مبارکه ،حاج حسن ایرجی احداث کننده خانه اربابی کرکوند و قلعه آسیاباد می باشد.

حاج حسن ایرجی پس ازساخت خانه ی اربابی خود ،آن را به برگزاری مراسمات روضه اختصاص می دهد.این اثربسیار زیبای مربوط به دوران قاجاریه  درکنارامامزاده حلیمه خاتون توسط شهرداری کرکوند وتحت نظارت مهندس حسین جعفری شهردارسابق مبارکه بازسازی وبه عنوان اثری دیدنی محسوب می گردد.شایسته است با توجه به حیاط درخور این فضا مجددا برخی برنامه های فرهنگی هنری دراین مکان ادامه ی حضور پیدانماید.

از مشخصات ظاهری خانه اینکه مساحت بنا 750متر مربع و قدمت آن مربوط به دوره قاجار است . تطبیق شیوه های زندگی با شرایط اقلیمی از خصوصیات بسیار مهم این خانه است.اتاق های اطراف حیاط این ساختمان بنا بر فصول معین سال مورد استفاه قرار می گرفته است.

ورودی بنا با دالانی نسبتا طولانی از یک هشتی آغاز شده وبا ایجاد انحرافی تعمدی ،پناهگاهی برای ساکنان می سازد تا بدون دیده شدن ،بر درب اشراف یابد وهمچنین کاربرد دیگر آن، باد شرقی را در هشتی بچرخاند وغبار آن را بنشاند وپس از آن به درون بفرستد.در پایان دالان پس از یک پیچ به حیاط مرکزی با حوضی بزرگ واتاقهای دوره ای می رسیم .از دیگر خصوصیات معماری این بنای زیبا وجود پنج دریها ی هلالی شکل ،گچبری وشمشه گیری دیوار ها،درب های چوبی مرغوب با گل میخ های برنجین ودسته ودستگیره های منقوش . سقف ایوانها واتاقهای شمالی با قطعه چوبهای منظم قاب گیری شده وجلوه با شکوهی به بنا بخشیده است ،کف ایوان وحیاط با آجر قزاقی فرش گردیده است. سمت جنوبی حیاط که آفتاب گرم تابستان از پشت  به آن می تابد قسمت بهار نشین می باشد که به (پناه)معروف است واغلب فعالیتهای روزمره اهل خانه در این سمت ساختمان انجام می شده است.

در این قسمت از بنا وجود یک شاه نشین با دو دالان کوچک در طرفین با پوشش بستو (نوعی قوس بیضی شکل)ودو فضای مجزا که به آنها (گوش واره )می گویند ،که هر کدام دارای ایوانی در جلوی آنها می باشد زیبایی خاصی به این فضا بخشیده است .در داخل اتاق شاه نشین در فضاهایی داخل دیوار قرار گرفته که به آنها اصطلاحا (صندوقه )گفته می شود سقف اتاق شاه نشین بصورت گنبدی بوده که در مرکز آن یک روزنه وجود دارد وبصورت ضربی از ملات خشت وگل می باشد که در این قسمت ،سقف به شکل دو پوش است وبین دو سقف فضایی آزاد از هوا ست که توسط دو دهانه تقریبایک در نیم متر در محل بالای درب ها به محوطه حیاط راه دارد، که دو جداره بودن سقف به منظور یکسان نگهداشتن وخنکی دمای هوای داخل اتاقها می باشد .

همچنین طاقچه های بسیار زیبا در این بنا وجود دارد که قطر آنها حدود نیم متر است .یکی از شاهکارهای معماری  بنا واکثر خانه های قدیمی وجود همین سقفهای گنبدی ونحوه اجرای آنها است چرا که در آن روزگار بدون در اختیار داشتن تجهیزات ومصالح کنونی چون بتن ومیلگرد اجرای چنین دقیق وزیبا خود جای تعمل دارد.طبق گفته ریش سفیدان محل برای ساخت این سقفهای هلالی شکل که از چهار تیر چوبی منحنی شکل کمک میگرفتند ، به این طریق که تیر ها را در چهار گوشه اتاق روی یک تکیه گاه قرار می دادند وخشت های پخته شده را به ترتیب روی این تیر ها می چیدند، تا جایی که سقف به حالت منحنی در می آمد وبعد از گذشت چند روز تیرهای چوبی  را از خشتها جدا می کردند وروی آنها را یک لایه کاه گل می کشیدند . در واقع این تیرهای چوبی حکم قالب سقف را داشتند . اتاقهای سمت شمال که پنجره هایش رو به جنوب است وبخاطر موقعیت جغرافیایی کشورمان در فصل زمستان از صبح تا غروب آفتاب به داخلشان می تابید، مخصوص اسکان در زمستان بود که اتاق ها شامل یک پنچ دری بزرگ در وسط و دو اتاق در دو طرف که سقف اتاقها منبت کاری شده و بدنه نیز سفید کاری  که با شمشه گیری (پرورزبندی)گوشه ها ،هلال ها وبرخی قسمتهای بدنه تزیناتی انجام شده که از جمله تزئینات رایج دوره قاجار بوده، این تزئینات اجرا  شده جلوی  زیبایی داشته.